Türkiye cephesinde başlar pek karıştı. BDDK, Cuma gecesi yeni bir bildiri yayınlayarak, şirketlerin döviz borcu ya da döviz yükümlülüğü olmamasına hatta döviz konum fazlası olmasına karşın, TL kredi kullanarak döviz alımı gerçekleştirdikleri ve döviz durumu tuttukları bakılırsarek rahatsızlığını lisana getirdi.
Kullanılacak kredilerin üretime, istihdama, yatırıma yönelmesi gerekirken, uygun şartlı TL ticari kredi kaynakları, gerçek bir gereksinim olmadığı biçimde birtakım şirketlerce döviz alımı maksadıyla kullanılmasını sınırlama ismine makro ihtiyati önlem olarak aşağıdaki 3 şartı da sağlayan şirketlere TL kredi kullandırımı yapılmayacağını duyurdu: Şirketin a) bağımsız kontrole tabi bir şirket olması, b) YP nakdi varlıklarının (altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduatın) TL karşılığının 15 milyon TL’nin üzerinde olması, c) YP nakdi varlıkların TL karşılığının; etkin toplamından yahut son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının %10’unu aşması.
İşin magazin boyutunu bir kenara bırakırsak, BDDK, şirketlerin 15 milyon TL karşılığından daha fazla döviz konumu tutmasından rahatsızlık duyuyor üstteki 3 şartı taşıyan şirketlere, şayet TL kredi kullanmak isterseniz, 15 milyon TL karşılığını aşan dövizini ‘sat’ deniyor. Bunun kontrolünü de bankalara yüklüyor. elbette, tedbirlerin mikro seviyeye indirgenmiş olması (takip ve uygulanabilirlik) kolay bir müddetç olmadığı üzere, özel şirketlerin nakit idaresine kamunun direkt müdahalesi de farklı bir başlıkta tartışılması gerekiyor. Hür piyasa sistemine bu kadar epey müdâhale edilmesi, uzun vadede daha epey meseleleri da birlikteinde getireceğinden tasa ediyoruz.
elbet sorulması gereken soru şu: Bundan daha sonra ne olacak? 15 milyon TL’den daha fazla dövizi olan şirketler, ticari faaliyetlerine devam etmek ismine (kredi kullanmaları şart) dövizini bozdurarak Kur Muhafazalı Mevduata (KKM) yöneleceğine büyük ihtimal veriyoruz. Dövizini bozdurmak istemeyen şirketlerin önünde ise birkaç seçenek bulunuyor. İhracat yapmak için ithalat bağımlısı olan Türkiye ekonomik modelinde, ya ithalat bedellerinin ödenmesi erkene alınarak elindeki döviz eritilecek, ya da daha epey ithal edilerek para (döviz) mala bağlanacak, stoklar artırılacak. Bu da haliyle cari istikrarın kısa vadede daha da bozulmasına niye olacak. Bu ortada, YP nakdi varlıklar içinde sayılan altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduatın ortasında eurobondun da olmadığını not düşelim.
Şirketlerin döviz satmak zorunda kalacağı beklentisi ile USDTRY kurunda yaşanan geri çekilmenin de fazlaca da kalıcı olmayacağını düşünüyoruz. Üstte da izah ettiğimiz üzere döviz satmak haricinde opsiyonlar da bulunuyor. Teknik mânâda aşağıda 16,62 düzeyi kıymet arz ediyor. birebir vakitte, şirketlerin bilanço risklerinin artacağı istikametinde inanış yahut telaşlar, bugün pay senedi piyasalarını açılışta hırpalayabileceğinden telaş etsek de, bu olgunun da kalıcı olmayacağını düşünüyoruz. Borsa İstanbul cephesinde, teknik mânâda 2,510 düzeyi değer arz ediyor. Haftalık kapanışını 2,510 düzeyinin altında olması durumunda, daha da aşağı düzeylere imkân tanıyacağız.
Sorunun temeline inilmediği sürece, BDDK’nın son bildirisi yahut Hazine’ye milyarlarca yük getiren KKM yahut ihracat bedellerinin %40’lık kısmının bozdurulması karşın merkez bankası rezervlerinin artmaması üzere polisiye önlemlerinin istenilen tedaviyi sağlamayacağını düşünüyoruz. Faiz tek başına tahlil olmasa da, kusurlu faizin yarattığı kredi patlamasının nelere niçiniyet verdiğini de daima bir arada deneyim ediyoruz!
BDDK’nın bildirimi daha sonrası, döviz piyasasında büyük bir volatilite yaşanıyor. Cuma günü, USDTRY kurunun haftayı 17,36 düzeylerinde yatay bir biçimde tamamladığına inandığımız ve konuta gittiğimiz bir noktada, BDDK’dan gelen yeni karar daha sonrası kurun birinci etapta %5 gerileyerek 16,4975 düzeyini test ettiği ardından de haftayı 16,99 düzeyinde tamamladığını gördük. Yeni haftanın birinci süreçlerinde, Asya piyasalarında 16,80 düzeyinden güne başlayan kur, sabah erken saatlerde bültenimizi yazarken 16,62 düzeyine kadar gevşedi. USDTRY cephesinde uzun konumlarımızı realize ettiğimiz 16,40 düzeyinden bu yana durum almayarak gelişmeleri seyretmek ismine kenarda bekliyoruz.
BDDK haberi neredeyse bültenimizin tümünü kapsadı. Global mali piyasalar ise, haftanın son iş gününü pek optimist bir seyirle tamamladı. Peşinen söyleyeyim sebebi biz de bilmiyoruz. Hatta bir adım daha ileri gidelim, niçinini piyasalar da bilmiyor. Bildiğimiz tek bir şey var, o da somut bir habere muhtaçlık duyulmadan, piyasaları bir gün güzel, iki gün makus, tahterevalli misali bir seyir izliyorlar.
Enflasyona karşı irili ufaklı (Türkiye ve Japonya hariç) tüm merkez bankalarının taarruza geçmesi ve artan faiz oranlarının ekonomileri sakinliğe sürükleyeceği beklentisi, piyasaların önünü nazaranmemesine niye oluyor. örneğin, bültenlerimizde çoğunlukla lisana getirdiğimiz üzere, global mali piyasalar 2022 yılına istisnai derecede olumsuz bir tablo sergileyerek başladı. Biraz daha somutlaştırmak gerekirse, ABD pay senetleri 50 yıldan uzun bir müddetdir yılın en berbat birinci yarısını kaydetme yolundalar. 2021 yılının yıldızı Nasdaq endeksi, son 11 haftanın 10 haftasını düşüşle tamamladı. Bu kadar da karamsarlık biraz fazla!
Hâl bu biçimde olunca, sert düşüşler devir periyot sert alımlara da sahne olabiliyor. Cuma gecesini Nasdaq endeksi %3,4 yükselişle tamamladı. Yurtdışı cephede risk iştahında bir ölçü da olsa optimistlik görülüyor. Piyasaların volatilite endeksi (VIX) namı başka kaygı endeksi geride bıraktığımız haftayı 32 düzeyinden tam bir düşüş barı 27 düzeyinin tabanlarına kadar gerileyerek tamamladığını not edelim.
Yeni haftada gözler G7 önderler tepesine çevrilmişken, Rus petrol ihracatına yönelik muhtemel atılımlar (yaptırımların genişletilmesi) ve İran nükleer muahedesinin bir daha canlandırılması konusu zihinleri kurcalıyor. Öte yandan Rusya’nın altın satışına ambargo getirilmesi de gündemde! Geride bıraktığımız hafta gerileyen ($107) Brent cinsi ham petrolün fiyatı, yeni haftaya dalgalı bir seyirle $113 dolardan başladı. Öte yandan doğalgaz fiyatının bu sabah $6 düzeyine kadar gerilediğini görüyoruz. Teknik bir bakış açısıyla, doğalgazın 6,5 dolar altında kalması, aşağı taraflı isteğin devam etmesine niye olabilir.
Rusya ve altından kelam etmişken, değerli madenler cephesine değerli bir hareket goremedik. Teknik mânâda gümüşü için haftalık 22 dolar; altın için ise 1,870 dolar düzeyinin olduka uzağında süreç nazarann değerli madenlerde, rastgele bir heyecan da bakılırsamiyoruz. Gümüş için aşağıda 20,80 düzeyine de dikkat etmek gerektiğinin altını çizelim. Kripto paraların amiral gemisi Bitcoin ise geçen haftalarda yaşadığı sert düşüş akabinde 21bin dolar düzeyinin etrafında yer kuvvetlendirmeye çalışıyor.
Yeni hafta başlangıcında, ABD borsalarının olumlu rüzgârı Pasifiğin öbür ucuna da ulaşmış. Asya piyasalarında %2,7’ye varan yükselişler görüyoruz. Optimist havanın yardımı ile ABD borsalarının da vadeli süreçlerinde hâkim renk yeşil. Bu hafta gözler NATO Zirvesi’nde olacak. Makro cephede ise ABD’de büyüme ve FED’in favori endeksi PCE enflasyonu gündemin birinci sıralarında takip edilecek. Bugüne döndüğümüzde ise ABD’de sağlam mal siparişleri ve bekleyen konut satışları takip edilebilir.
USDTRY
Teknik mânâda 16,62 düzeyine dikkat edilmelidir. Haftalık kapanışın 16,62 düzeyinin altında olması, aşağı taraflı hareketin ivme kazanmasına niye olacaktır.
BIST100
Teknik mânâdan 2,510 düzeyine dikkat edilmelidir. Haftalık kapanışın 2,510 düzeyinin altında olması, aşağı istikametli hareketin ivme kazanmasına niye olacaktır.
Kıbrıs İktisat Bankası Piyasa Bülteni
Dr. Fulya Gürbüz’den Haftalık Bilgi Gündemine Ait Analizler
Borsa YORUM: BDDK sonucundan Etkilenmesi Beklenen Şirketler ve Bu sonucun Piyasaya Etkisi
Dr Cüneyt Akman: Dolar ne kadar yükselecek | İktisatta perde kapanıyor
Kullanılacak kredilerin üretime, istihdama, yatırıma yönelmesi gerekirken, uygun şartlı TL ticari kredi kaynakları, gerçek bir gereksinim olmadığı biçimde birtakım şirketlerce döviz alımı maksadıyla kullanılmasını sınırlama ismine makro ihtiyati önlem olarak aşağıdaki 3 şartı da sağlayan şirketlere TL kredi kullandırımı yapılmayacağını duyurdu: Şirketin a) bağımsız kontrole tabi bir şirket olması, b) YP nakdi varlıklarının (altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduatın) TL karşılığının 15 milyon TL’nin üzerinde olması, c) YP nakdi varlıkların TL karşılığının; etkin toplamından yahut son 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanının %10’unu aşması.
İşin magazin boyutunu bir kenara bırakırsak, BDDK, şirketlerin 15 milyon TL karşılığından daha fazla döviz konumu tutmasından rahatsızlık duyuyor üstteki 3 şartı taşıyan şirketlere, şayet TL kredi kullanmak isterseniz, 15 milyon TL karşılığını aşan dövizini ‘sat’ deniyor. Bunun kontrolünü de bankalara yüklüyor. elbette, tedbirlerin mikro seviyeye indirgenmiş olması (takip ve uygulanabilirlik) kolay bir müddetç olmadığı üzere, özel şirketlerin nakit idaresine kamunun direkt müdahalesi de farklı bir başlıkta tartışılması gerekiyor. Hür piyasa sistemine bu kadar epey müdâhale edilmesi, uzun vadede daha epey meseleleri da birlikteinde getireceğinden tasa ediyoruz.
elbet sorulması gereken soru şu: Bundan daha sonra ne olacak? 15 milyon TL’den daha fazla dövizi olan şirketler, ticari faaliyetlerine devam etmek ismine (kredi kullanmaları şart) dövizini bozdurarak Kur Muhafazalı Mevduata (KKM) yöneleceğine büyük ihtimal veriyoruz. Dövizini bozdurmak istemeyen şirketlerin önünde ise birkaç seçenek bulunuyor. İhracat yapmak için ithalat bağımlısı olan Türkiye ekonomik modelinde, ya ithalat bedellerinin ödenmesi erkene alınarak elindeki döviz eritilecek, ya da daha epey ithal edilerek para (döviz) mala bağlanacak, stoklar artırılacak. Bu da haliyle cari istikrarın kısa vadede daha da bozulmasına niye olacak. Bu ortada, YP nakdi varlıklar içinde sayılan altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduatın ortasında eurobondun da olmadığını not düşelim.
Şirketlerin döviz satmak zorunda kalacağı beklentisi ile USDTRY kurunda yaşanan geri çekilmenin de fazlaca da kalıcı olmayacağını düşünüyoruz. Üstte da izah ettiğimiz üzere döviz satmak haricinde opsiyonlar da bulunuyor. Teknik mânâda aşağıda 16,62 düzeyi kıymet arz ediyor. birebir vakitte, şirketlerin bilanço risklerinin artacağı istikametinde inanış yahut telaşlar, bugün pay senedi piyasalarını açılışta hırpalayabileceğinden telaş etsek de, bu olgunun da kalıcı olmayacağını düşünüyoruz. Borsa İstanbul cephesinde, teknik mânâda 2,510 düzeyi değer arz ediyor. Haftalık kapanışını 2,510 düzeyinin altında olması durumunda, daha da aşağı düzeylere imkân tanıyacağız.
Sorunun temeline inilmediği sürece, BDDK’nın son bildirisi yahut Hazine’ye milyarlarca yük getiren KKM yahut ihracat bedellerinin %40’lık kısmının bozdurulması karşın merkez bankası rezervlerinin artmaması üzere polisiye önlemlerinin istenilen tedaviyi sağlamayacağını düşünüyoruz. Faiz tek başına tahlil olmasa da, kusurlu faizin yarattığı kredi patlamasının nelere niçiniyet verdiğini de daima bir arada deneyim ediyoruz!
BDDK’nın bildirimi daha sonrası, döviz piyasasında büyük bir volatilite yaşanıyor. Cuma günü, USDTRY kurunun haftayı 17,36 düzeylerinde yatay bir biçimde tamamladığına inandığımız ve konuta gittiğimiz bir noktada, BDDK’dan gelen yeni karar daha sonrası kurun birinci etapta %5 gerileyerek 16,4975 düzeyini test ettiği ardından de haftayı 16,99 düzeyinde tamamladığını gördük. Yeni haftanın birinci süreçlerinde, Asya piyasalarında 16,80 düzeyinden güne başlayan kur, sabah erken saatlerde bültenimizi yazarken 16,62 düzeyine kadar gevşedi. USDTRY cephesinde uzun konumlarımızı realize ettiğimiz 16,40 düzeyinden bu yana durum almayarak gelişmeleri seyretmek ismine kenarda bekliyoruz.
BDDK haberi neredeyse bültenimizin tümünü kapsadı. Global mali piyasalar ise, haftanın son iş gününü pek optimist bir seyirle tamamladı. Peşinen söyleyeyim sebebi biz de bilmiyoruz. Hatta bir adım daha ileri gidelim, niçinini piyasalar da bilmiyor. Bildiğimiz tek bir şey var, o da somut bir habere muhtaçlık duyulmadan, piyasaları bir gün güzel, iki gün makus, tahterevalli misali bir seyir izliyorlar.
Enflasyona karşı irili ufaklı (Türkiye ve Japonya hariç) tüm merkez bankalarının taarruza geçmesi ve artan faiz oranlarının ekonomileri sakinliğe sürükleyeceği beklentisi, piyasaların önünü nazaranmemesine niye oluyor. örneğin, bültenlerimizde çoğunlukla lisana getirdiğimiz üzere, global mali piyasalar 2022 yılına istisnai derecede olumsuz bir tablo sergileyerek başladı. Biraz daha somutlaştırmak gerekirse, ABD pay senetleri 50 yıldan uzun bir müddetdir yılın en berbat birinci yarısını kaydetme yolundalar. 2021 yılının yıldızı Nasdaq endeksi, son 11 haftanın 10 haftasını düşüşle tamamladı. Bu kadar da karamsarlık biraz fazla!
Hâl bu biçimde olunca, sert düşüşler devir periyot sert alımlara da sahne olabiliyor. Cuma gecesini Nasdaq endeksi %3,4 yükselişle tamamladı. Yurtdışı cephede risk iştahında bir ölçü da olsa optimistlik görülüyor. Piyasaların volatilite endeksi (VIX) namı başka kaygı endeksi geride bıraktığımız haftayı 32 düzeyinden tam bir düşüş barı 27 düzeyinin tabanlarına kadar gerileyerek tamamladığını not edelim.
Yeni haftada gözler G7 önderler tepesine çevrilmişken, Rus petrol ihracatına yönelik muhtemel atılımlar (yaptırımların genişletilmesi) ve İran nükleer muahedesinin bir daha canlandırılması konusu zihinleri kurcalıyor. Öte yandan Rusya’nın altın satışına ambargo getirilmesi de gündemde! Geride bıraktığımız hafta gerileyen ($107) Brent cinsi ham petrolün fiyatı, yeni haftaya dalgalı bir seyirle $113 dolardan başladı. Öte yandan doğalgaz fiyatının bu sabah $6 düzeyine kadar gerilediğini görüyoruz. Teknik bir bakış açısıyla, doğalgazın 6,5 dolar altında kalması, aşağı taraflı isteğin devam etmesine niye olabilir.
Rusya ve altından kelam etmişken, değerli madenler cephesine değerli bir hareket goremedik. Teknik mânâda gümüşü için haftalık 22 dolar; altın için ise 1,870 dolar düzeyinin olduka uzağında süreç nazarann değerli madenlerde, rastgele bir heyecan da bakılırsamiyoruz. Gümüş için aşağıda 20,80 düzeyine de dikkat etmek gerektiğinin altını çizelim. Kripto paraların amiral gemisi Bitcoin ise geçen haftalarda yaşadığı sert düşüş akabinde 21bin dolar düzeyinin etrafında yer kuvvetlendirmeye çalışıyor.
Yeni hafta başlangıcında, ABD borsalarının olumlu rüzgârı Pasifiğin öbür ucuna da ulaşmış. Asya piyasalarında %2,7’ye varan yükselişler görüyoruz. Optimist havanın yardımı ile ABD borsalarının da vadeli süreçlerinde hâkim renk yeşil. Bu hafta gözler NATO Zirvesi’nde olacak. Makro cephede ise ABD’de büyüme ve FED’in favori endeksi PCE enflasyonu gündemin birinci sıralarında takip edilecek. Bugüne döndüğümüzde ise ABD’de sağlam mal siparişleri ve bekleyen konut satışları takip edilebilir.
USDTRY
Teknik mânâda 16,62 düzeyine dikkat edilmelidir. Haftalık kapanışın 16,62 düzeyinin altında olması, aşağı taraflı hareketin ivme kazanmasına niye olacaktır.
BIST100
Teknik mânâdan 2,510 düzeyine dikkat edilmelidir. Haftalık kapanışın 2,510 düzeyinin altında olması, aşağı istikametli hareketin ivme kazanmasına niye olacaktır.
Kıbrıs İktisat Bankası Piyasa Bülteni
Dr. Fulya Gürbüz’den Haftalık Bilgi Gündemine Ait Analizler
Borsa YORUM: BDDK sonucundan Etkilenmesi Beklenen Şirketler ve Bu sonucun Piyasaya Etkisi
Dr Cüneyt Akman: Dolar ne kadar yükselecek | İktisatta perde kapanıyor