TÜİK, Türkiye Aile Yapısı Araştırması (TAYA) 2021 raporunu deklare etti.
TAYA’nın soru formu, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafınca oluşturuldu ve alan uygulaması, 16 Ağustos-15 Kasım 2021 tarihlerinde TÜİK tarafınca gerçekleştirildi.
Buna bakılırsa Türkiye’de haneyle ilgili konularda ekseriyetle ortak karar alınırken, bu hususlar, yüzde 94,7 ile tatil biçimi ve yeri, yüzde 94,2 ile ailece konut haricinde yapılan yeme içme ve cümbüş üzere etkinlikler ve yüzde 93,3 ile akrabalarla alakalar olarak sıralandı.
KONUT İŞLERİNİ BİR KİŞİ YAPIYOR
Hanedeki mesken işlerinin ekseriyetle kim tarafınca yapıldığı incelendiğinde; konutun badana/boyası hariç tüm işlerin çoklukla bir hanehalkı ferdi tarafınca üstlenildiği görüldü.
Hanehalkı ferdi tarafınca yapılan konut işleri cinsiyete nazaran incelendiğinde, mesken işlerini ekseriyetle bayanların üstlendiği görüldü.
Bayanlar en çok yüzde 94,4 ile çocuk bakımı, yüzde 85,6 ile çamaşır ve bulaşık yıkama (makineyle bile olsa), yüzde 85,4 ile yemek yapma ve meskenin günlük toplanması ve temizlenmesi işlerini üstlendi.
ORTAK KARAR ALINIYOR
Hanede ortak karar verilen seçilmiş bahisler incelendiğinde, en yüksek oranın sırasıyla yüzde 94,7 ile tatil biçimi ve yeri konusunda, yüzde 94,2 ile ailece konut haricinde yapılan yeme içme ve cümbüş üzere etkinliklerde ve yüzde 93,3 ile akrabalarla bağlarda olduğu görüldü.
Hanede seçilmiş konularda tek başına karar veren fertler cinsiyete nazaran incelendiğinde, adamların tek başına bayanlara nazaran daha fazla oranla karar verdiği hususlar yüzde 8,2 ile harcamaların evvelandirilmesinde ve yüzde 2,9 ile tatil biçimi ve yeri konusunda olduğu görüldü.
Bayanların erkeklere bakılırsa tek başına daha fazla oranla karar verdiği bahislerin birinci üçünün yüzde 27,7 ile konutta ne pişirileceği/yeneceği konusunda, yüzde 14,7 ile günlük alışveriş bahislerinde ve yüzde 11,7 ile çocukların kılık kıyafet üzere gereksinimleri konusunda olduğu görüldü.
HAFTA SONU AKŞAM YEMEĞİNDE BİR ORTAYA GELİNDİ
Hanehalkı fertlerinin hafta içi ve hafta sonu öğünlerde hangi çoğunlukla bir ortaya geldikleri incelendiğinde, en çok hafta sonu ve hafta içi akşam yemeklerinde bir ortaya geldikleri görüldü.
Hanehalkı fertlerinin hafta sonu akşam yemeğinde bir ortaya gelme oranı yüzde 81,9 iken hafta içi akşam yemeğinde bir ortaya gelme oranı yüzde 77,1 oldu.
BİRİNCİ EVLİLİKLERİN ÜÇTE BİRİ 20-24 YAŞ ARALIĞINDA
Evli, eşi ölmüş ve boşanmış bireylerin birinci evlenme yaşları incelendiğinde, birinci evliliklerin yüzde 36,9’unun 20-24 yaş aralığında, yüzde 23,5’inin 25-29 yaş aralığında ve yüzde 16,5’inin 18-19 yaş aralığında gerçekleştiği görüldü.
Birinci evlenme yaşı cinsiyete nazaran incelendiğinde, bayanların erkeklere bakılırsa daha erken yaşlarda evlendiği görüldü.
Evliliğini 18 yaşından evvel yapan adamların oranı yüzde 4,4 iken bayanların oranı yüzde 24,2 oldu.
Birinci evliliğini 18-19 yaş aralığında yapan adamların oranı yüzde 8,9 iken bayanların oranı yüzde 23,0 oldu.
Birinci evliliğini 20-24 yaş aralığında yapan adamların oranı yüzde 39,6 iken bayanların oranı yüzde 34,6 oldu.
BAYANLAR İÇİN UYGUN EVLENME YAŞI 25-29
Bireylerin bayan ve erkek için uygun gördükleri birinci evlenme yaşları incelendiğinde, erkekler için uygun görülen birinci evlenme yaşı yüzde 51,0 ile, bayanlar için uygun görülen birinci evlenme yaşı yüzde 47,8 ile 25-29 yaş aralığı olarak açıklandı.
EVLİLİKLERİN YARISINDAN BİRÇOK GÖRÜCÜ TARZI
Evliliklerin yüzde 46,1’i görücü yöntemi ve kendi isteğiyle, yüzde 34,9’u kendi sonucu ve ailesinin isteğiyle, yüzde 10,7’si görücü yöntemi ve kendi görüşü sorulmadan aile sonucuyla, yüzde 5,3’ü kaçma/kaçırılma ve yüzde 2,7’si kendi sonucu ve ailesinin isteği haricinde gerçekleştiği görüldü.
Bir okul bitirmeyenlerin ortasında kendi sonucu ve ailesinin isteği ile evlenen bireylerin oranı yüzde 10,3 iken yüksekokul, fakülte, üniversite, yüksek lisans/doktora mezunu bireylerin ortasında kendi sonucu ve ailesinin isteği ile evlenen bireylerin oranı ise yüzde 71,7 oldu.
EVLİLİK KONTRATI ORANI YÜZDE 1.4
Evlenirken yapılan merasimler incelendiğinde, kız isteme yüzde 89,9, kelam kesme yüzde 86,1, nişan yüzde 81,8, kına gecesi yüzde 84,4, gelin alma yüzde 84,0, gelin/damat hamamı yüzde 8,4, başlık parası verme/alma yüzde 13,3, düğün yüzde 87,7, bekarlığa veda partisi yüzde 3,0, çeyiz serme yüzde 60,3 ve bohça hazırlama yüzde 64,5 oranında yapıldı.
Evlilik kontratı oranı ise yüzde 1,4 oldu.
EŞLER ORTASINDAKİ en çok SORUN
Evli bireylerin birtakım belirlenmiş konularda eşleri ile sorun yaşayıp yaşamadıkları incelendiğinde, eşler içinde en çok sorun yaşanan mevzu yüzde 5,6 harcamalar oldu.
en çok sorun yaşanan öteki hususlar sırasıyla yüzde 5,5 ile ailece bir arada vakit geçirmeme, yüzde 4,9 ile gelirinin kâfi olmaması, yüzde 3,7 ile konut ile ilgili sorumluluklar ve yüzde 3,6 ile sigara alışkanlığı olarak sıralandı.
BOŞANMA niçinİ: SORUMSUZ VE İLGİSİZ DAVRANMA
En az bir kere boşanmış bireylerin boşanma niçinleri bakıldığında, Türkiye genelinde en çok boşanma sebebi yüzde 32,2 ile “sorumsuz ve ilgisiz davranma” olarak belirlendi.
Bunu yüzde 14,1 ile aldatma, yüzde 9,8 ile konutun ekonomik olarak geçimini sağlayamama ve yüzde 8,1 ile dayak/kötü muamele takip etti.
Cinsiyete bakılırsa incelendiğinde ise en kıymetli boşanma sebebin her iki cinsiyette de eşlerinin sorumsuz ve ilgisiz davranması olduğu görüldü.
Bu oran, erkekler için yüzde 41,2, bayanlar için 24,2 olarak tespit edildi.
MESKENİN EKONOMİK OLARAK GEÇİMİNİ SAĞLAYAMAMA
Erkeklere bakılırsa sorumsuz ve ilgisiz davranmadan daha sonra en değerli boşanma niçinleri yüzde 11 ile aile büyüklerinin aile içi bağlara karışması ve yüzde 9,7 ile meskenin ekonomik olarak geçimini sağlayamama oldu.
Bayanlara göre sorumsuz ve ilgisiz davranmadan daha sonra en değerli boşanma niçinleri ise yüzde 19,3 ile aldatma ve yüzde 14,6 ile dayak/kötü muamele başka niçinler olarak sıralandı.
Eğitime devam etmek istemesine karşın (üniversite dahil) eğitimini yarıda bırakan bireylerin oranı yüzde 11,6 oldu. Erkeklerde bu oranın yüzde 12,7, bayanlarda ise yüzde 10,6 olduğu görüldü.
BAYANIN ASLİ VAZİFESİ
Eğitime devam etmek istemesine karşın eğitimini yarıda bırakan bireylerin eğitimi yarıda bırakma niçinleri cinsiyete bakılırsa incelendiğinde, adamların yüzde 61,8’i ve bayanların yüzde 36,4’ü ekonomik niçinlerle eğitimini yarıda bıraktı.
adamların yüzde 20,3’ü eğitimde başarısızlık, bayanların ise yüzde 28,8’i ailenin müsaade vermemesi sebebi ile eğitimini yarıda bıraktı.
Bayanların çalışması ile ilgili bireylerin algıları incelendiğinde, hanımın çalışması ve toplumsal hayata katkı sağlamasının bedelli olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 82,6 iken bayanın asli nazaranvinin çocuk bakımı ve mesken işleri olduğunu düşünenlerin oranı ise yüzde 35,8 oldu.
ÇOCUKLAR ANNE VE BABAYA BAKMALI DİYENLER YÜZDE 83,1
Çocuk ile ilgili bireylerin algıları incelendiğinde, bireylerin yüzde 83,1’i çocukların anne ve babasına yaşlılıklarında bakması gerektiğini düşündü.
Çocuğun anne ve babanın prestijini artırdığını düşünen bireylerin oranı yüzde 80,4, çocuğun bir işi olduğunda anne ve babasına maddi katkı sağlaması gerektiğini düşünen bireylerin oranı yüzde 66,9 ve jenerasyonun (soyun) devamının yalnızca erkek çocuk ile sağlandığını düşünen bireylerin oranı ise yüzde 28,8 olarak belirlendi.
YÜZDE 15’İ HUZUREVİNE GİTMEK İSTİYOR
Bireylerin kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında nasıl yaşamayı tercih ettikleri incelendiğinde, yüzde 30,7’si konutta bakım hizmeti almayı, yüzde 27,5’i çocuklarının yanında kalmayı, yüzde 15’i ise huzurevi/bakımevine gitmeyi istediğini belirtti.
Yaşlı bireylerin (65 ve daha üst yaşlarındaki kişilerin) kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında nasıl yaşamayı tercih ettikleri incelendiğinde, yüzde 46’sı çocuklarının yanında kalmayı, yüzde 31,6’sı meskende bakım hizmeti almayı, yüzde 10,3’ü ise huzurevi/bakımevine gitmeyi istediğini bildirdi.
Çocukları ile tıpkı meskende yaşamayan 60 ve daha üst yaşlarındaki bireylerin çocukları tarafınca ziyaret edilme sıklığı incelendiğinde, haftada birkaç sefer ziyaret edilme oranı yüzde 56,7 iken hiç bir vakit ziyaret edilmeme oranı yüzde 1,4 oldu.
TAYA’nın soru formu, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığı tarafınca oluşturuldu ve alan uygulaması, 16 Ağustos-15 Kasım 2021 tarihlerinde TÜİK tarafınca gerçekleştirildi.
Buna bakılırsa Türkiye’de haneyle ilgili konularda ekseriyetle ortak karar alınırken, bu hususlar, yüzde 94,7 ile tatil biçimi ve yeri, yüzde 94,2 ile ailece konut haricinde yapılan yeme içme ve cümbüş üzere etkinlikler ve yüzde 93,3 ile akrabalarla alakalar olarak sıralandı.
KONUT İŞLERİNİ BİR KİŞİ YAPIYOR
Hanedeki mesken işlerinin ekseriyetle kim tarafınca yapıldığı incelendiğinde; konutun badana/boyası hariç tüm işlerin çoklukla bir hanehalkı ferdi tarafınca üstlenildiği görüldü.
Hanehalkı ferdi tarafınca yapılan konut işleri cinsiyete nazaran incelendiğinde, mesken işlerini ekseriyetle bayanların üstlendiği görüldü.
Bayanlar en çok yüzde 94,4 ile çocuk bakımı, yüzde 85,6 ile çamaşır ve bulaşık yıkama (makineyle bile olsa), yüzde 85,4 ile yemek yapma ve meskenin günlük toplanması ve temizlenmesi işlerini üstlendi.
ORTAK KARAR ALINIYOR
Hanede ortak karar verilen seçilmiş bahisler incelendiğinde, en yüksek oranın sırasıyla yüzde 94,7 ile tatil biçimi ve yeri konusunda, yüzde 94,2 ile ailece konut haricinde yapılan yeme içme ve cümbüş üzere etkinliklerde ve yüzde 93,3 ile akrabalarla bağlarda olduğu görüldü.
Hanede seçilmiş konularda tek başına karar veren fertler cinsiyete nazaran incelendiğinde, adamların tek başına bayanlara nazaran daha fazla oranla karar verdiği hususlar yüzde 8,2 ile harcamaların evvelandirilmesinde ve yüzde 2,9 ile tatil biçimi ve yeri konusunda olduğu görüldü.
Bayanların erkeklere bakılırsa tek başına daha fazla oranla karar verdiği bahislerin birinci üçünün yüzde 27,7 ile konutta ne pişirileceği/yeneceği konusunda, yüzde 14,7 ile günlük alışveriş bahislerinde ve yüzde 11,7 ile çocukların kılık kıyafet üzere gereksinimleri konusunda olduğu görüldü.
HAFTA SONU AKŞAM YEMEĞİNDE BİR ORTAYA GELİNDİ
Hanehalkı fertlerinin hafta içi ve hafta sonu öğünlerde hangi çoğunlukla bir ortaya geldikleri incelendiğinde, en çok hafta sonu ve hafta içi akşam yemeklerinde bir ortaya geldikleri görüldü.
Hanehalkı fertlerinin hafta sonu akşam yemeğinde bir ortaya gelme oranı yüzde 81,9 iken hafta içi akşam yemeğinde bir ortaya gelme oranı yüzde 77,1 oldu.
BİRİNCİ EVLİLİKLERİN ÜÇTE BİRİ 20-24 YAŞ ARALIĞINDA
Evli, eşi ölmüş ve boşanmış bireylerin birinci evlenme yaşları incelendiğinde, birinci evliliklerin yüzde 36,9’unun 20-24 yaş aralığında, yüzde 23,5’inin 25-29 yaş aralığında ve yüzde 16,5’inin 18-19 yaş aralığında gerçekleştiği görüldü.
Birinci evlenme yaşı cinsiyete nazaran incelendiğinde, bayanların erkeklere bakılırsa daha erken yaşlarda evlendiği görüldü.
Evliliğini 18 yaşından evvel yapan adamların oranı yüzde 4,4 iken bayanların oranı yüzde 24,2 oldu.
Birinci evliliğini 18-19 yaş aralığında yapan adamların oranı yüzde 8,9 iken bayanların oranı yüzde 23,0 oldu.
Birinci evliliğini 20-24 yaş aralığında yapan adamların oranı yüzde 39,6 iken bayanların oranı yüzde 34,6 oldu.
BAYANLAR İÇİN UYGUN EVLENME YAŞI 25-29
Bireylerin bayan ve erkek için uygun gördükleri birinci evlenme yaşları incelendiğinde, erkekler için uygun görülen birinci evlenme yaşı yüzde 51,0 ile, bayanlar için uygun görülen birinci evlenme yaşı yüzde 47,8 ile 25-29 yaş aralığı olarak açıklandı.
EVLİLİKLERİN YARISINDAN BİRÇOK GÖRÜCÜ TARZI
Evliliklerin yüzde 46,1’i görücü yöntemi ve kendi isteğiyle, yüzde 34,9’u kendi sonucu ve ailesinin isteğiyle, yüzde 10,7’si görücü yöntemi ve kendi görüşü sorulmadan aile sonucuyla, yüzde 5,3’ü kaçma/kaçırılma ve yüzde 2,7’si kendi sonucu ve ailesinin isteği haricinde gerçekleştiği görüldü.
Bir okul bitirmeyenlerin ortasında kendi sonucu ve ailesinin isteği ile evlenen bireylerin oranı yüzde 10,3 iken yüksekokul, fakülte, üniversite, yüksek lisans/doktora mezunu bireylerin ortasında kendi sonucu ve ailesinin isteği ile evlenen bireylerin oranı ise yüzde 71,7 oldu.
EVLİLİK KONTRATI ORANI YÜZDE 1.4
Evlenirken yapılan merasimler incelendiğinde, kız isteme yüzde 89,9, kelam kesme yüzde 86,1, nişan yüzde 81,8, kına gecesi yüzde 84,4, gelin alma yüzde 84,0, gelin/damat hamamı yüzde 8,4, başlık parası verme/alma yüzde 13,3, düğün yüzde 87,7, bekarlığa veda partisi yüzde 3,0, çeyiz serme yüzde 60,3 ve bohça hazırlama yüzde 64,5 oranında yapıldı.
Evlilik kontratı oranı ise yüzde 1,4 oldu.
EŞLER ORTASINDAKİ en çok SORUN
Evli bireylerin birtakım belirlenmiş konularda eşleri ile sorun yaşayıp yaşamadıkları incelendiğinde, eşler içinde en çok sorun yaşanan mevzu yüzde 5,6 harcamalar oldu.
en çok sorun yaşanan öteki hususlar sırasıyla yüzde 5,5 ile ailece bir arada vakit geçirmeme, yüzde 4,9 ile gelirinin kâfi olmaması, yüzde 3,7 ile konut ile ilgili sorumluluklar ve yüzde 3,6 ile sigara alışkanlığı olarak sıralandı.
BOŞANMA niçinİ: SORUMSUZ VE İLGİSİZ DAVRANMA
En az bir kere boşanmış bireylerin boşanma niçinleri bakıldığında, Türkiye genelinde en çok boşanma sebebi yüzde 32,2 ile “sorumsuz ve ilgisiz davranma” olarak belirlendi.
Bunu yüzde 14,1 ile aldatma, yüzde 9,8 ile konutun ekonomik olarak geçimini sağlayamama ve yüzde 8,1 ile dayak/kötü muamele takip etti.
Cinsiyete bakılırsa incelendiğinde ise en kıymetli boşanma sebebin her iki cinsiyette de eşlerinin sorumsuz ve ilgisiz davranması olduğu görüldü.
Bu oran, erkekler için yüzde 41,2, bayanlar için 24,2 olarak tespit edildi.
MESKENİN EKONOMİK OLARAK GEÇİMİNİ SAĞLAYAMAMA
Erkeklere bakılırsa sorumsuz ve ilgisiz davranmadan daha sonra en değerli boşanma niçinleri yüzde 11 ile aile büyüklerinin aile içi bağlara karışması ve yüzde 9,7 ile meskenin ekonomik olarak geçimini sağlayamama oldu.
Bayanlara göre sorumsuz ve ilgisiz davranmadan daha sonra en değerli boşanma niçinleri ise yüzde 19,3 ile aldatma ve yüzde 14,6 ile dayak/kötü muamele başka niçinler olarak sıralandı.
Eğitime devam etmek istemesine karşın (üniversite dahil) eğitimini yarıda bırakan bireylerin oranı yüzde 11,6 oldu. Erkeklerde bu oranın yüzde 12,7, bayanlarda ise yüzde 10,6 olduğu görüldü.
BAYANIN ASLİ VAZİFESİ
Eğitime devam etmek istemesine karşın eğitimini yarıda bırakan bireylerin eğitimi yarıda bırakma niçinleri cinsiyete bakılırsa incelendiğinde, adamların yüzde 61,8’i ve bayanların yüzde 36,4’ü ekonomik niçinlerle eğitimini yarıda bıraktı.
adamların yüzde 20,3’ü eğitimde başarısızlık, bayanların ise yüzde 28,8’i ailenin müsaade vermemesi sebebi ile eğitimini yarıda bıraktı.
Bayanların çalışması ile ilgili bireylerin algıları incelendiğinde, hanımın çalışması ve toplumsal hayata katkı sağlamasının bedelli olduğunu düşünenlerin oranı yüzde 82,6 iken bayanın asli nazaranvinin çocuk bakımı ve mesken işleri olduğunu düşünenlerin oranı ise yüzde 35,8 oldu.
ÇOCUKLAR ANNE VE BABAYA BAKMALI DİYENLER YÜZDE 83,1
Çocuk ile ilgili bireylerin algıları incelendiğinde, bireylerin yüzde 83,1’i çocukların anne ve babasına yaşlılıklarında bakması gerektiğini düşündü.
Çocuğun anne ve babanın prestijini artırdığını düşünen bireylerin oranı yüzde 80,4, çocuğun bir işi olduğunda anne ve babasına maddi katkı sağlaması gerektiğini düşünen bireylerin oranı yüzde 66,9 ve jenerasyonun (soyun) devamının yalnızca erkek çocuk ile sağlandığını düşünen bireylerin oranı ise yüzde 28,8 olarak belirlendi.
YÜZDE 15’İ HUZUREVİNE GİTMEK İSTİYOR
Bireylerin kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında nasıl yaşamayı tercih ettikleri incelendiğinde, yüzde 30,7’si konutta bakım hizmeti almayı, yüzde 27,5’i çocuklarının yanında kalmayı, yüzde 15’i ise huzurevi/bakımevine gitmeyi istediğini belirtti.
Yaşlı bireylerin (65 ve daha üst yaşlarındaki kişilerin) kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında nasıl yaşamayı tercih ettikleri incelendiğinde, yüzde 46’sı çocuklarının yanında kalmayı, yüzde 31,6’sı meskende bakım hizmeti almayı, yüzde 10,3’ü ise huzurevi/bakımevine gitmeyi istediğini bildirdi.
Çocukları ile tıpkı meskende yaşamayan 60 ve daha üst yaşlarındaki bireylerin çocukları tarafınca ziyaret edilme sıklığı incelendiğinde, haftada birkaç sefer ziyaret edilme oranı yüzde 56,7 iken hiç bir vakit ziyaret edilmeme oranı yüzde 1,4 oldu.