Global iklim değişikliği dünyanın en büyük sorunlarından biri.
Bu tehlike Türkiye’de de tesirlerini gösteriyor.
Bu kapsamda ani, lokal ve şiddetli yağışların sel ve heyelanlara yol açtığı Karadeniz Bölgesi’nde, hava sıcaklıkları geçen hafta mevsim normallerinin üzerinde 32 dereceye kadar yükseldi.
Kısa mühlet evvel ağır karın ani erimesine bağlı heyelanların yaşandığı bölgede, deniz suyu sıcaklığının da arttığı tespit edildi. Rize’de Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Ana Bilim Kolu öğretim üyelerince yapılan araştırmalarda; Karadeniz’de son 50 yılın mart ayı ortalaması olan 8,1 santigrat deniz suyu sıcaklığının 10 dereceye kadar yükseldiği belirlendi.
“Biyoçeşitlilik ve balıkçılık etkileniyor”
RTEÜ Su Eserleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ertuğrul Ağırbaş, son 50 yıllık data setleri incelediğinde Karadeniz’deki deniz suyu sıcaklarının olağandışı düzeylerde olduğunu tespit ettiklerini söylemiş oldu.
Hem saha hem meteoroloji bilgilerine bakılırsa mevsim normallerinin üzerinde sıcaklık artışı yaşandığını belirten Doç. Dr. Ağırbaş, “En son yaptığımız ölçümlerde Karadeniz için mart ayı ortalaması 8.1 santigrat dereceyken, bizim okuduğumuz bilgilerde deniz suyu sıcaklığının 9,5-10 santigrat derecelere kadar çıktığını tespit ettik.
Bu da birlikteinde biroldukça sorunun işaretçisi olabiliyor. Isınmaya bağlı olarak denizel ortamda oksijensiz ortamlar daha fazla artabiliyor. Karadeniz dünya denizleri içerisinde epey özel bir yeri olan ekosistem ve iklim değişikliğinden en çok etkilenen denizlerden biri olma özelliğinde.
Yarı kapalı bir iç deniz ve bununla birlikte anoksik bir havza olduğu için iklim değişikliğine bağlı olarak sıcaklık artışları birlikteinde alt derinliklerde olan hidrojen sülfürlü tabakanın daha üst katmanlara kadar çıkmasına niye olabiliyor.
Artan deniz suyu sıcaklıkları bilhassa Karadeniz ekosistemine baktığımız vakit oksijenli bölgenin daha da daralmasına niye oluyor. bir daha son senelerda soğuk orta yüzey tabakanın büsbütün ortadan kalktığı da rapor edilmekte. Bu da biyoçeşitliliği ve balıkçılığı değerli oranda etkilemekte” dedi.
“Balık cinsleri azalıyor”
Karadeniz’de balık cinslerinin azaldığını belirten Doç. Dr. Ağırbaş, “İklim değişikliğine bağlı olarak artan deniz suyu sıcaklıkları, ticari değeri olan balık tiplerinin avcılığını da önemli oranda etkilemiş durumda. Evvelki senelera kıyasla ticari olarak avlanan balık çeşidi sayısı, hayli fazla ölçüdeyken artık bir elin parmaklarını geçmeyecek derecede azalmış durumda.
Bu da balıkçıyı güç duruma sokmakta. Balıkçı daha fazla balık avlayabilmek için ya daha hayli avcılık operasyonu gerçekleştirmek durumunda ya da kendi kara sularımızın dışına çıkıp öbür bölgelerde avlanmak zorunda kalabiliyor.
Bu durumsa önemli ekonomik kayıplara niye olmaktadır. Karadeniz balıkçılık açısından Türkiye balıkçılığına yüzde 50-60 oranında katkı yapan kıymetli bir denizimiz. En kıymetli ticari tipimiz olan hamsinin av ölçüsünde son senelerda önemli oranda azalmalar oldu.
Bunun temel niçinlerine bakıldığında; ısınmaya bağlı olarak değişen ekosistem şartları ve buna bağlı olarak hamsinin besinini oluşturan fitoplanktonik yapıda meydana gelen değişiklikler söylenebilir. Uygun ekolojik şartlar olmamasından dolayı öbür bölgelere balığın göç etmesi de öbür bir niye olarak söylenebilir” diye konuştu.
“Etkilerini araştırıyoruz”
Av dönemiyle ilgili bölgesel düzenlemeler getirilmesi teklifinde bulunan Doç. Dr. Ağırbaş, “İklim değişikliğine bağlı olarak her ekosistemin verdiği reaksiyonlar farklı olabilmektedir. Türkiye denizleri içerisinde Karadeniz iklim değişikliklerden çabucak etkilenebilen bir ekosistem olma özelliğindedir.
Akdeniz’deki deniz suyu sıcaklıkları ile Karadeniz’deki deniz suyu sıcaklık değişimleri birebir olmadığı üzere, her ekosistemin dinamikleri farklılık göstermektedir. Bundan dolayı bölge özelinde av döneminde yapılacak düzenlemeler balıkçıların yaşadığı sorunlara bir nebze de olsa tahlil olabilir diye düşünüyorum” dedi.
DHA’ya yaptığı açıklamada iklim değişikliğinin tesirlerini araştırmak için RTEÜ Su Eserleri Fakültesi olarak TÜBİTAK projesi hazırladıklarını da kaydeden Ağırbaş, “Proje kapsamında antropojenik kaynaklı karbon salınımının Karadeniz ekosistemine nasıl tesir ettiğine dair çıkarımlar yapacağız.
Bu bağlamda iklim değişikliğine bağlı olarak denizel ekosistemlerin ve özelde de Karadeniz’in geleceğine yönelik siyaset üretme noktasında ne üzere tedbirler alabileceğimizi ortaya koymaya çalışacağız.
Burada hedef; iklim değişikliğine karşı bölümlerin korunması, dayanaklılığının artırılması ve siyaset yapıcılara ileride alabilecekleri önlemler için bir öngörü oluşturmak” diye konuştu.
Bu tehlike Türkiye’de de tesirlerini gösteriyor.
Bu kapsamda ani, lokal ve şiddetli yağışların sel ve heyelanlara yol açtığı Karadeniz Bölgesi’nde, hava sıcaklıkları geçen hafta mevsim normallerinin üzerinde 32 dereceye kadar yükseldi.
Kısa mühlet evvel ağır karın ani erimesine bağlı heyelanların yaşandığı bölgede, deniz suyu sıcaklığının da arttığı tespit edildi. Rize’de Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Eserleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Ana Bilim Kolu öğretim üyelerince yapılan araştırmalarda; Karadeniz’de son 50 yılın mart ayı ortalaması olan 8,1 santigrat deniz suyu sıcaklığının 10 dereceye kadar yükseldiği belirlendi.
“Biyoçeşitlilik ve balıkçılık etkileniyor”
RTEÜ Su Eserleri Fakültesi Deniz Biyolojisi Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ertuğrul Ağırbaş, son 50 yıllık data setleri incelediğinde Karadeniz’deki deniz suyu sıcaklarının olağandışı düzeylerde olduğunu tespit ettiklerini söylemiş oldu.
Hem saha hem meteoroloji bilgilerine bakılırsa mevsim normallerinin üzerinde sıcaklık artışı yaşandığını belirten Doç. Dr. Ağırbaş, “En son yaptığımız ölçümlerde Karadeniz için mart ayı ortalaması 8.1 santigrat dereceyken, bizim okuduğumuz bilgilerde deniz suyu sıcaklığının 9,5-10 santigrat derecelere kadar çıktığını tespit ettik.
Bu da birlikteinde biroldukça sorunun işaretçisi olabiliyor. Isınmaya bağlı olarak denizel ortamda oksijensiz ortamlar daha fazla artabiliyor. Karadeniz dünya denizleri içerisinde epey özel bir yeri olan ekosistem ve iklim değişikliğinden en çok etkilenen denizlerden biri olma özelliğinde.
Yarı kapalı bir iç deniz ve bununla birlikte anoksik bir havza olduğu için iklim değişikliğine bağlı olarak sıcaklık artışları birlikteinde alt derinliklerde olan hidrojen sülfürlü tabakanın daha üst katmanlara kadar çıkmasına niye olabiliyor.
Artan deniz suyu sıcaklıkları bilhassa Karadeniz ekosistemine baktığımız vakit oksijenli bölgenin daha da daralmasına niye oluyor. bir daha son senelerda soğuk orta yüzey tabakanın büsbütün ortadan kalktığı da rapor edilmekte. Bu da biyoçeşitliliği ve balıkçılığı değerli oranda etkilemekte” dedi.
“Balık cinsleri azalıyor”
Karadeniz’de balık cinslerinin azaldığını belirten Doç. Dr. Ağırbaş, “İklim değişikliğine bağlı olarak artan deniz suyu sıcaklıkları, ticari değeri olan balık tiplerinin avcılığını da önemli oranda etkilemiş durumda. Evvelki senelera kıyasla ticari olarak avlanan balık çeşidi sayısı, hayli fazla ölçüdeyken artık bir elin parmaklarını geçmeyecek derecede azalmış durumda.
Bu da balıkçıyı güç duruma sokmakta. Balıkçı daha fazla balık avlayabilmek için ya daha hayli avcılık operasyonu gerçekleştirmek durumunda ya da kendi kara sularımızın dışına çıkıp öbür bölgelerde avlanmak zorunda kalabiliyor.
Bu durumsa önemli ekonomik kayıplara niye olmaktadır. Karadeniz balıkçılık açısından Türkiye balıkçılığına yüzde 50-60 oranında katkı yapan kıymetli bir denizimiz. En kıymetli ticari tipimiz olan hamsinin av ölçüsünde son senelerda önemli oranda azalmalar oldu.
Bunun temel niçinlerine bakıldığında; ısınmaya bağlı olarak değişen ekosistem şartları ve buna bağlı olarak hamsinin besinini oluşturan fitoplanktonik yapıda meydana gelen değişiklikler söylenebilir. Uygun ekolojik şartlar olmamasından dolayı öbür bölgelere balığın göç etmesi de öbür bir niye olarak söylenebilir” diye konuştu.
“Etkilerini araştırıyoruz”
Av dönemiyle ilgili bölgesel düzenlemeler getirilmesi teklifinde bulunan Doç. Dr. Ağırbaş, “İklim değişikliğine bağlı olarak her ekosistemin verdiği reaksiyonlar farklı olabilmektedir. Türkiye denizleri içerisinde Karadeniz iklim değişikliklerden çabucak etkilenebilen bir ekosistem olma özelliğindedir.
Akdeniz’deki deniz suyu sıcaklıkları ile Karadeniz’deki deniz suyu sıcaklık değişimleri birebir olmadığı üzere, her ekosistemin dinamikleri farklılık göstermektedir. Bundan dolayı bölge özelinde av döneminde yapılacak düzenlemeler balıkçıların yaşadığı sorunlara bir nebze de olsa tahlil olabilir diye düşünüyorum” dedi.
DHA’ya yaptığı açıklamada iklim değişikliğinin tesirlerini araştırmak için RTEÜ Su Eserleri Fakültesi olarak TÜBİTAK projesi hazırladıklarını da kaydeden Ağırbaş, “Proje kapsamında antropojenik kaynaklı karbon salınımının Karadeniz ekosistemine nasıl tesir ettiğine dair çıkarımlar yapacağız.
Bu bağlamda iklim değişikliğine bağlı olarak denizel ekosistemlerin ve özelde de Karadeniz’in geleceğine yönelik siyaset üretme noktasında ne üzere tedbirler alabileceğimizi ortaya koymaya çalışacağız.
Burada hedef; iklim değişikliğine karşı bölümlerin korunması, dayanaklılığının artırılması ve siyaset yapıcılara ileride alabilecekleri önlemler için bir öngörü oluşturmak” diye konuştu.