İş Bankası GM Hakan Ortan: Çiftçiler harcadığından daha az kazanıyor

Zakariya

Global Mod
Global Mod
Türkiye İş Bankası’nın 2008 yılından bu yana gerçekleştirdiği İş’le Buluşmalar Toplantısı’nın 44’üncüsü İzmir’de gerçekleştirildi.

“Tarımda teknoloji ve sürdürülebilirlik” temalı toplantının açılışında konuşan İş Bankası Genel Müdürü Hakan Ortan, “Tarımı, stratejik öncelikli alanlarımızın en üstüne koyuyoruz. Zira kimi kavramlar vardır ki ne kadar konuşursak konuşalım, bu kavramın içi doldurulmadıkça, somut fiillerle, hareketlerle iş yapmadıkça hayli da büyük katkısı olamıyor. Ülke olarak tarımın değerini, bizler için ne kadar kritik ve stratejik olduğunu daima konuşuyoruz. Fakat bunun hakkını vermede, bu alanda farklı bir yere gelme konusunda değerli eksiklikler olduğunu görüyoruz. Önümüzdeki devirde artık tarımda da elimizi taşın altına koyarak, kesimde gördüğümüz eksikliklerin giderilmesi, birtakım sıkıntıların aşılması ve tarımda farklı bir öykünün yazılması için son derece faal ve aktif bir İş Bankası goreceksiniz” dedi.

Türkiye’nin bir tarım ülkesi olma konusunda büyük bir potansiyeli bulunduğunu vurgulayan Ortan, bu fırsatın güzel kıymetlendirilmesi gerektiğini söylemiş oldu.

Tarım topraklarının ve çiftçilerin azaldığına dikkat çeken Ortan, tarımla uğraşmanın her geçen gün hayli daha sıkıntı ve meşakkatli hale geldiğini tabir ederek, “Tarımda kullanılan tüm girdilerin meblağlarının arttığı bir ortamda bütün oyuncular, artan fiyatlara karşın fiyat arttırmakla arttırmamak içinde kalıyor. Çiftçiler, harcadığından daha az kazanması niçiniyle bir daha sonraki yılı nasıl geçirebileceğini düşünüyor” dedi.

“Tüm zorluklara karşın tarım, cari fazla veren az bölümlerden biri”

Tüm zorluklara karşın Türkiye’de tarım dalının hala cari fazla veren ender kesimlerden biri olduğunun altını çizen Ortan, dalın 2021 yılında 22,9 milyar dolarlık ihracatı ve 17,2 milyar dolarlık ithalatıyla 5,7 milyar dolar cari fazla verdiğini aktardı.

Tarımın GSYİH ortasındaki hissesinin 2011 yılında yüzde 8,2 iken 2021’de yüzde 5,6’ya düştüğüne işaret eden Ortan, 2021 yılında Türkiye’de GSYİH’nın yüzde 11 büyüdüğünü lakin tarımın yüzde 2,2 küçüldüğünü söylemiş oldu.

Hakan Ortan, “Tarımda bir epey şey söylüyoruz, bir fazlaca vaatte bulunuyoruz. Ancak sonuçlar, tarımda katiyen epeyce daha fazlasının yapılması gerektiğini gösteriyor” diye konuştu.

Uzun yıllardır net bir tarım siyasetinin oluşturulması ve uygulanmasından bahsedildiğini tabir eden Ortan, 9’uncu ve 10’uncu kalkınma planındaki tarım siyasetinde yazılanların aslında ne yapılması gerektiğini net bir biçimde ortaya koyduğunu belirtti. Ortan, “Ne yapılacağını ortaya koyduktan daha sonra yapma, yapılanı takip etme ve ona ekleme konusunda biraz kendimizi geliştirmemiz gerekiyor” dedi.

“Hedeflerin ne kadar tutturulduğu konusunda önemli uzaklık kat etmeliyiz”

9’uncu kalkınma planında tarım siyasetinin besin güvenliğinin sağlanması, doğal kaynakların sürdürülebilir kullanması, örgütlü ve rekabet gücü yüksek bir ziraî yapının oluşturulmasını içerdiğini anlatan Ortan, 10’uncu kalkınma planında da toplumun kâfi ve istikrarlı beslenmesini temel alan, ileri teknolojilere dayalı, altyapı problemleri çözülmüş, örgütlülüğü ve verimliliği yüksek, faal ve talebe dayalı üretim yapısıyla memleketler arası rekabet gücü artmış, doğal kaynakları sürdürülebilir kullanan bir tarım kesiminin oluşturulmasını içerdiğini anımsattı.

Aran, “Bu metinlerde epeyce az eksik bulursunuz. Zira bunlar oluşturulurken kesimin bütün oyuncularından, yıllarını bu mevzuya vermiş bireylerden fikir alınıyor. Bu siyaset oluşturulduktan daha sonra hayata nasıl geçirildiği, gayelerin ne kadar tutturulduğu konusunda son derece önemli aralar kat etmemiz ve bir ekip şeyleri değiştirmemiz gerekiyor” diye konuştu.

Aran, İş Bankası bünyesinde tarım bankacılığından sorumlu, ilgili siyasetlerin hayata geçirilmesi konusunda finans dalının üzerine düşen sorumluluklar var ise bunları layıkıyla yerine getirmeyi amaçlayan tarım bankacılığı grubunu oluşturduklarını söylemiş oldu.

Tarım, teknoloji ve finansı birleştirmek üzere ziraî teknolojilerde yaratıcı, teşebbüsçü gücünü kullanmak isteyen teşebbüsleri bulmak, çekmek, onları çiftçilerle buluşturmak emeliyle Workup Agri ismiyle bir hızlandırma programı hayata geçirdiklerini hatırlatan Ortan, konuşmasını şu biçimde sürdürdü: “Burada bilhassa teknoloji aracılığıyla, girdi maliyetleriyle üretim verimliliği konusundaki dengeyi değiştirmeyi amaçlıyoruz. Biz şayet tarımda bir şeyleri değiştirmek istiyorsak, çiftçimizin tarım yaparak kar edebilmesi gerekiyor. Daha az maliyetle daha yüksek verimlilikte üretebilmesi ve rekabetçi bir ortamda eserini satabilmesi gerekiyor. süratle gelişen teknolojinin değdiği ziraî üretim alanları süratle artıyor. süratle gelişen teknolojinin dayanağıyla tarımdaki kıssayı değiştirebileceğimize inanıyorum.”

“Hikâyeyi değiştirecek beyinleri çiftçilerimizle buluşturmak ödevimiz”

Tarımın doğal risklerden etkilenmeye son derece açık olduğuna dikkat çeken Ortan, tabiat olaylarının, iklim değişikliğiyle birlikte kuraklığın, yağışların, dolunun, sellerin ziraî üretimi olumsuz etkilemesinin önüne geçen tahlillerin çabucak hemen hayata geçirilmediğini söylemiş oldu. Ortan, “Bu mevzuda öyküyü değiştirmeye aday ne kadar beyin var ise, onların ürettiklerini alıp çiftçilerimizle buluşturmak bizim ödevimizdir. Hızlandırma programlarının bu mevzuda epeyce değerli olduğunu düşünüyorum” dedi.

Bankanın tarım ihtisas şubesinde çiftçileri teknolojileri üretenlerle buluşturacak değişik finansman formlarını ve finansal araçları sunacaklarını anlatan Ortan, gerek para harcama dönemleri gerekse gelir elde etme biçimiyle klasik yaklaşımlarla tarımın gereksinimlerini karşılamanın sıkıntı olduğunu, bunun için finansal eser ve hizmetler geliştirmek gerektiğini söylemiş oldu.

“Ülke kalkınmasıyla tarımdaki kalkınmayı paralel götürmeliyiz”

Hakan Ortan, konuşmasını şöyleki sürdürdü: “Bir sefer şunun altını çizelim; ekonomik olarak güzel bir düzeye gelmezsek, finansal olarak kalkınmamızı, ulusal gelirimizi artırmayı başaramazsak tarımda iktisattaki sonuçtan daha öte bir sonuç alamayız. Tarımda lakin iktisattaki iyileşmemiz kadar ilerleyebiliriz. Türkiye’nin iktisadı aşikâr bir eşiği geçmezse, kişi başı ulusal gelirimiz belirli bir düzeyin üzerine çıkmazsa tarımda kendi başımıza bir öykü yazamayız. O yüzden ülkemizin kalkınmasıyla tarımdaki kalkınmayı paralel götürmeliyiz. Biz bu bahiste üzerimize hangi sorumluluklar düşüyorsa, bu sorumlulukları yerine getirmeye hazırız. Tüm bu konjonktürde, bu kaidelerde biz bütün bunları yapmaya hazırken, etrafımızda yaşadığımız gelişmeler ise bu mevzuyu fazlaca daha süratli çözmemiz gerektiğini ve hayli daha yaşamsal bir biçimde ele almamız gerektiğini gösteriyor.”

Rusya-Ukrayna Savaşı’nın aslında besin güvenliğinin ve bu hususta kendi kendine yetebilmenin ne kadar kıymetli olduğunu bir defa daha ortaya koyduğuna dikkat çeken Ortan, “Nitekim bu savaşla bir arada, Rusya başta olmak üzere Hindistan ve birtakım ülkelerin tahıl ihracatına koydukları yasakla tüm dünya şu anda değerli bir besin krizini, besin felaketini tartışıyor. Umuyorum dünya bir besin felaketiyle, kapsamlı bir krizle müsabakadan biz Türkiye’deki tüm kurumlar, kuruluşlar, bu bahse gönül verenler, devlet ve özel bölüm el ele bir arada bu zorlukların üzerinden geliriz, süratle meselelerimizi aşarız. Ancak bunlar bir günde aşılacak, bugün konuşulup yarına düzeltilecek sıkıntılar değil. Banka olarak aslına bakarsan hiç bir bahse bu biçimde yaklaşmıyoruz. Elimizi taşın altına koyduğumuz her bahse uzun vadeli bakıyoruz. sonuçlarını da 5, 10, 15 yıllık dönemlerle birlikte aldığımızı ve bu aldığımız sonuçların da Banka ölçeğinde değil, Türkiye ölçeğinde olduğunu vurgulamak istiyorum. ötürüsıyla biz Türkiye’de tarım bankacılığı konusunda farklı bir öykü yazılması için yola çıktık. Bugün açılışını yaptığımız birinci tarım ihtisas şubemizin bir milat olduğunu düşünüyorum“ dedi.

“İklim değişikliğiyle uğraş eden üreticiler yüksek enflasyonla da karşı karşıya”

İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı İzlem Fazilet de Türkiye’nin fazlaca değerli bir ziraî ekim alanları bulunduğunu, fakat bu alanların endüstrileşme ile birlikte ihmal edildiğini söylemiş oldu.
Üreticilerin bir yandan mevcut tarım alanını verimli kullanmak konusunda iklim değişikliyle çaba ederken, öbür yandan da yüksek enflasyonun ziraî girdi fiyatlarında yol açtığı artışla karşı karşıya kaldığını söyleyen İzlem Fazilet, şöyleki konuştu: “Özellikle gübre ve kimyasal girdilerde önemli, çiftçinin karşılamakta epeyce zorlandığı artışlar kelam konusu. Bu, yönetilmesi fazlaca güç bir artış… Bunun ortasında iklim değişikliğinin yarattığı tesirler, pandeminin artırdığı maliyetler, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın yarattığı faktörler var. Ancak bunun yanında yaşadığımız kur şoklarının da tesiri var. Bunun bir kısmını yönetebiliriz. Bir kısmı ise hala kıymetli bir maliyet kalemi olarak karşımızda… bu biçimde ülke, kurumlar ve bireyler olarak çiftçilerimizle el birliği ortasında yönetemediğimiz alanları mümkün olduğunca yönetebilir, verimlilik artışı sağlayacak alanları daha istikrarlı bir hale getirebiliriz. Burada da yol göstericimiz bilim olacak. Bunu Banka olarak epeyce önemsiyoruz. Teknolojiyi daha hayli tarımın içine katmak, bunu yaparken ziraat fakülteleriyle iş birliği yapmak, oradaki öğrencilere tarım bankacılığını öğretmek, tıpkı anda çiftçilerimizi yakından dinlemek değerli. Bugün açtığımız tarım ihtisas şubesinde olduğu üzere onlara ne kadar yakın olduğumuzu hissettirmek, çiftçilerimizin randımanını artıracak, her alanda onlarla bir arada hareket edeceğimizi onlara anlatabilmek de değerli kazanımlarımız olacak.”

İş’le Buluşmalar toplantısına İzmir Ticaret Borsası İdare Heyeti Lideri Işınsu Kestelli, İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı İzlem Fazilet ve Ege Bölgesi Sanayi Odası İdare Şurası Lideri Seçkin Yorgancılar da katılarak birer konuşma yaptı.

Dünya Gazete ile işbirliğinde gerçekleştirilen görüşmede, Dünya Gazetesi İdare Konseyi Lideri Hakan Güldağ’ın moderatörlüğünde düzenlenen açılışın akabinde; Türkiye’de tarım dalıyla ilgili değişik kesitlerden temsilcilerin (Taze Süt ve Süt eserleri Yönetici Ortağı Murat Bolat, İş Bankası Tarım Bankacılığı Müdürü Kerem Akıner, TTGV Stok Tarım Eş Lideri Murat Salih, Dünya Gazetesi Tarım Müellifi Ali Ekber Yıldırım ve BloombergHT Tarım Editörü İrfan Donat) iştirakiyle bir de panel gerçekleştirildi.