Küresel borsalar haftayı fazlaca moralsiz kapattı: Cuma S&P500 günlük %3.63 gerilerken, dehşet endeksi VIX %11.37 yükselişle 33.40’a vurdu. Pay senetleri bu hafta Fed sonucu, PMI işdünyası itimat endeksleri ve ABD tarım-dışı istihdam verisini takip edecek, taraf tayin etmek sıkıntı. Türkiye’nin de dahil olduğu Gelişmekte Olan Piyasalar’ın (GOP, Ülkeler = GOÜ) bir sorunu daha var: Çin para ünitesi yuan süratle bedel kaybederek öteki GOÜ’in para ünitelerini de aşağı çekiyor. Cuma günü Dolar Endeksi’nde nefeslenme ve Kolombiya’nın $8.7 milyar IMF kredi almasına sevinen GOÜ FX, hala dolara karşı 17 ayın tabanında. FT’a göre, Çin iktisadı tabanı görmeden, GOÜ FX’in toparlanması sıkıntı.
Riskli varlıklar bu hafta açıklanacak PMI işdünyası inanç endeksleri, Fed FOMC faiz sonucu ve Cuma açıklanacak ABD Nisan tarım-dışı istihdamı takip edecek. Reuters’in konuştuğu fon yöneticileri sıklıkla karamsar, ama ABD’den kuvvetli data açıklanır ve Fed’in faiz artırımında yıl sonunda %2.5 olan beklentinin ötesine gitmeyeceği bildirisi gelirse, Gelişmiş Ülke borsalarında reaksiyon alımı gözlenebilir.
Öte yanda, GOP için ufuk biraz daha karanlık. Küresel enflasyon dalgası Merkez Bankaları’nın enflasyonla çabasını uzatacak. Yıl sonuna gerçek sona ermesi beklenen GOÜ nakdî sıkılaşma süreci 2023 ortalarına sarkarak, pay senetlerinin cazibesini azaltabilir.
Pay bazında ise dolar borcu yüksek şirketlerin karlarının ağır darbe yemesi bir mümkünlük. Financial Times’ın “Pressure on Chinese renminbi hits other emerging market currencies” başlıklı haberine göre, Mart sonuna kadar emtia rallisinden fayda bakılırsan GOÜ’in para üniteleri dolar karşı kuvvetli direnç sergilerken, Nisan’dan bu yana Ukrayna Savaşı ve Çin yuanının daima zayıflaması tüm GOÜ para ünitelerini olumsuz etkiledi. Çin yuanı dolara karşı son 8 süreç gününde %5 civarında bedel yitirirken, $1 trilyona erişene sıcak para kaçışı tesirli oluyor.
Amundi Varlık İdaresi GOP yöneticisi Yerlan Syzdykov’a bakılırsa, kentten kente atlayan Covid-19 kapatma ve kısıtlamaları iktisatta büyük zorluklar yaratıyor. Amundi, bu yıl için Çin iktisadının nerdeyse sakinlik sayılacak %4.4 oranında büyümesini beklerken, Covid-19’un sanayi üretiminde %10, çelik üretiminde %18 daralmaya niye olacağını kestiriyor.
Amundi’ye bakılırsa Çin’de yavaşlama ve yuanın kıymet kaybı, emtia, ihraç eden ülkelerin iktisadını ticaret hadleri yoluyla olumsuz etkiliyor.
Yılbaşından bu yan GOÜ FX’in hükümdarı olan Brezilya reali Nisan başında %20 pahalıyken, Çin şokuyla %7 geriledi. Kolombiya ve Meksika pezoları yılbaşından bu yana tüm kazanımlarını iade ettiler. GOÜ genelinde, sermaye kısıtlamalarını hayata geçiren Rus rublesi hariç dolara direnen para ünitesi kalmadı.
Syzdykov’e bakılırsa, GOÜ enflasyonu lakin yıl ortasından tepe yapacak. Amundi enflasyonda tepeyi ve Merkez Bankalarının yansısını görmeden GOP’a ek yatırım yapma niyetinde değil.
Bloomberg’e göre, Çin MB PBoC ihracatta rekabet avantajını sürdürmek için yuanın dolara karşı paha kaybetmesine şimdilik göz yumuyor. Lakin, yerli sermayenin kaçmaya başladığına dair işaretler alınırsa, PBoC devreye girecek.
Çin yuanının kıymet kaybının devam etmesi, Senzen ve Şangay borsalarını olumsuz etkileyerek, dünya piyasalarında 2015 gibisi bir paniğe niye olabilir.
Çin 2015’de hiç beklenmedik bir anda para ünitesi yuanı devalüe etmiş, Çin Merkez Bankası bir anda dolar/yuan bandını yüzde 1.9 yükseltmişti. Kur ayarlaması panik havası yaratmış ve o periyot ülkenin pay piyasasındaki kayıp 6 trilyon dolara yaklaşmıştı.
Çin zelzelesi, Yunanistan’ın iflası ve petrol fiyatlarında gerilemeyle birleşince, 2015 Haziran ve 2016 içinde tüm dünya borsalarında satışa niye olmuştu.
Hasret Karakullukçu – Arda Ural: ABD’de ekonomik görünüm ve Fed’in faiz sonucu tahlili
Dr. Artunç Kocabalkan – Atilla Yeşilada piyasa yorumu: Bize her gün bayram
IMF Global Finansal İstikrar Raporu: Gelişmekte olan ülkeleri neler bekliyor?
Riskli varlıklar bu hafta açıklanacak PMI işdünyası inanç endeksleri, Fed FOMC faiz sonucu ve Cuma açıklanacak ABD Nisan tarım-dışı istihdamı takip edecek. Reuters’in konuştuğu fon yöneticileri sıklıkla karamsar, ama ABD’den kuvvetli data açıklanır ve Fed’in faiz artırımında yıl sonunda %2.5 olan beklentinin ötesine gitmeyeceği bildirisi gelirse, Gelişmiş Ülke borsalarında reaksiyon alımı gözlenebilir.
Öte yanda, GOP için ufuk biraz daha karanlık. Küresel enflasyon dalgası Merkez Bankaları’nın enflasyonla çabasını uzatacak. Yıl sonuna gerçek sona ermesi beklenen GOÜ nakdî sıkılaşma süreci 2023 ortalarına sarkarak, pay senetlerinin cazibesini azaltabilir.
Pay bazında ise dolar borcu yüksek şirketlerin karlarının ağır darbe yemesi bir mümkünlük. Financial Times’ın “Pressure on Chinese renminbi hits other emerging market currencies” başlıklı haberine göre, Mart sonuna kadar emtia rallisinden fayda bakılırsan GOÜ’in para üniteleri dolar karşı kuvvetli direnç sergilerken, Nisan’dan bu yana Ukrayna Savaşı ve Çin yuanının daima zayıflaması tüm GOÜ para ünitelerini olumsuz etkiledi. Çin yuanı dolara karşı son 8 süreç gününde %5 civarında bedel yitirirken, $1 trilyona erişene sıcak para kaçışı tesirli oluyor.
Amundi Varlık İdaresi GOP yöneticisi Yerlan Syzdykov’a bakılırsa, kentten kente atlayan Covid-19 kapatma ve kısıtlamaları iktisatta büyük zorluklar yaratıyor. Amundi, bu yıl için Çin iktisadının nerdeyse sakinlik sayılacak %4.4 oranında büyümesini beklerken, Covid-19’un sanayi üretiminde %10, çelik üretiminde %18 daralmaya niye olacağını kestiriyor.
Amundi’ye bakılırsa Çin’de yavaşlama ve yuanın kıymet kaybı, emtia, ihraç eden ülkelerin iktisadını ticaret hadleri yoluyla olumsuz etkiliyor.
Yılbaşından bu yan GOÜ FX’in hükümdarı olan Brezilya reali Nisan başında %20 pahalıyken, Çin şokuyla %7 geriledi. Kolombiya ve Meksika pezoları yılbaşından bu yana tüm kazanımlarını iade ettiler. GOÜ genelinde, sermaye kısıtlamalarını hayata geçiren Rus rublesi hariç dolara direnen para ünitesi kalmadı.
Syzdykov’e bakılırsa, GOÜ enflasyonu lakin yıl ortasından tepe yapacak. Amundi enflasyonda tepeyi ve Merkez Bankalarının yansısını görmeden GOP’a ek yatırım yapma niyetinde değil.
Bloomberg’e göre, Çin MB PBoC ihracatta rekabet avantajını sürdürmek için yuanın dolara karşı paha kaybetmesine şimdilik göz yumuyor. Lakin, yerli sermayenin kaçmaya başladığına dair işaretler alınırsa, PBoC devreye girecek.
Çin yuanının kıymet kaybının devam etmesi, Senzen ve Şangay borsalarını olumsuz etkileyerek, dünya piyasalarında 2015 gibisi bir paniğe niye olabilir.
Çin 2015’de hiç beklenmedik bir anda para ünitesi yuanı devalüe etmiş, Çin Merkez Bankası bir anda dolar/yuan bandını yüzde 1.9 yükseltmişti. Kur ayarlaması panik havası yaratmış ve o periyot ülkenin pay piyasasındaki kayıp 6 trilyon dolara yaklaşmıştı.
Çin zelzelesi, Yunanistan’ın iflası ve petrol fiyatlarında gerilemeyle birleşince, 2015 Haziran ve 2016 içinde tüm dünya borsalarında satışa niye olmuştu.
Hasret Karakullukçu – Arda Ural: ABD’de ekonomik görünüm ve Fed’in faiz sonucu tahlili
Dr. Artunç Kocabalkan – Atilla Yeşilada piyasa yorumu: Bize her gün bayram
IMF Global Finansal İstikrar Raporu: Gelişmekte olan ülkeleri neler bekliyor?