Emtiada durmak bilmeyen yükseliş Uzakdoğu fabrikalarını kaygılandırıyor

Zakariya

Global Mod
Global Mod
Sadi Kaymaz/Bloomberg HT Asya Temsilcisi

Petrol fiyatlarına bağlı olarak Çin’de plastikler başta olmak üzere petrol bazlı vadeli emtia kalemlerinde de önemli yükselişler var. Zhengzhou Emtia Borsasında el değiştiren etilen, PTA, PVC üzere plastik hammaddeleri petrole paralel olarak tırmanış gösteriyor.

Avrupa’da yükselen gaz meblağlarına ise Asya’da Avustralya kömürü eşlik ediyor. Newcastle limanında spot fiyatlar bir günde ton başına 140 dolar arttı, termal kömürün tonu 460 dolara kadar yükseldi. Fiyatlar Ukrayna krizi öncesinde 150 doların altında seyrediyordu.

Kömür fiyatlarındaki yükselişler bir daha Çin iktisadı için özellikle tehdit, çünkü dünyanın ikinci büyük iktisadı elektrik tüketiminin son devirde en az yüzde 65’ini kömürden karşılıyor.

Çinli yetkililer iç piyasada çoğunlukla sert yükselişler gösteren kömür fiyatlarını dizginlemek için büyük gayret sarf ediyor.

Güney Kore ve Japonya’da otomotiv şirketlerinin gündeminde Rusya var. Toyota Rusya’daki fabrikasını durdurmakla kalmadı, ayrıyeten bu ülkeye araba ve yedek kesim ihracatını süresiz askıya aldığını duyurdu. Nissan ve Honda da emsal tedbirler deklare etti. Kümenin St. Petersburg’daki 80 bin araç kapasiteli fabrikası 2000 şahsa istihdam sağlıyordu.

Kuril Adaları ötürüsıyla Moskova’yla toprak sıkıntıları bulunan Tokyo idaresi Ukrayna’nın işgali ötürüsıyla Rusya’ya karşı sert tutumuyla dikkat çekiyor.

Tokyo’ya nazaran daha ağır hareket eden Seul idaresinin aklında ise otomotiv ve elektronik kesimleri olabilir. Çünkü Hyundai kümesinin Rusya otomotiv pazarında yüzde 23’ü bulan hissesi bulunuyor. Kümenin yedek kesim satışlarıyla bir arada Rusya pazar gelirleri 4 milyar dolar ötüründa. Samsung da hissesi düşük olmakla birlikte Rusya’dan kayda kıymet satış geliri elde ediyor.

Hyundai payları savaşın başlamasından beri yüzde 5’ten çok bedel kaybetti.

Savaşın başladığı tarihten beri Avustralya borsası ise düşüş yüzü görmedi. Madencilik ve metal payları endekslerin ana itici gücü.

Dünyanın bir nevi emtia arz şokuyla karşı karşıya kaldığı periyotta Çin idaresi son derece değerli bir adıma hazırlanıyor olabilir.

Pandemiden beri Sıfır Tölarans Siyaseti güden Çin idaresi gevşemeye hazırlanıyor. WSJ’ye bakılırsa, yetkililer tedbirleri ihtiyatlı halde bırakmayı düşünüyor.

Kentler ortası seyahatin kısıtlanmasından kentlerin kapatılmasına dek varan sıkı tedbirler dizisi iç tüketim üzerinde frenleyici tesire sahip.

Asya’nın kilit iktisadı Güney Kore dördüncü çeyrekte yıllık bazda %4.2 büyüdü, oran bundan evvelki çeyreğe göre yüzde 1.2 oldu.

Öte yandan Güney Kore idaresi savaşın tesirlerinin ihracatçılar ve ithalatçılar üzerinde belirginleştiği ihtarında bulundu. Bu sabah Seul’de konuşan Maliye Bakan Yardımcısı Lee tahıl tedariğindeki aksamalara da dikkat çekti.