Bipolar bozuklukta aile, hasta ve hekim iş birliği önemli!

Yasmin

New member
Bu iş birliği, hasta ve yakınlarının hayat kalitesini belirliyor


Dünyada en değerli toplum sıhhati problemleri sıralamasında altıncı sırada yer alan ve hayat uzunluğu devam eden bir psikiyatrik rahatsızlık olan bipolar bozukluk, bireyin ömür kalitesini etkiliyor. Aile, hasta ve hekim iş birliğinin değerine işaret eden uzmanlar, bu iş birliğindeki aksamanın tedaviyi, hastanın güzellik halini ve ömür kalitesini epeyce önemli manada etkileyebileceğine dikkat çekiyor.


Dünyada her yıl 30 Mart Dünya Bipolar Günü olarak anılıyor. Dünya genelinde yaklaşık 60 milyon kişinin bipolar bozukluktan etkilendiği kestirim ediliyor. Bipolar bozukluğu olduğu düşünülen ünlü ressam Vincent Van Gogh’un doğum günü olan 30 Mart, tüm dünyada ve Türkiye’de bipolar bozukluk ile ilgili farkındalık, dayanışma ve toplumsal damgalamaya karşı çaba günü olarak kutlanıyor.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Firdevs Seyfe Şen, Dünya Bipolar Günü ötürüsıyla yaptığı açıklamada bipolar hastalarına yaklaşım konusunda ailelere tavsiyelerde bulundu.

Dünyada en değerli altıncı toplum sıhhati sorunu

Bipolar bozukluğun teşhis ve tedavisi olan, coğrafya, ırk ya da cinsiyet ayrımı gözetmeksizin tüm dünyada misal oranlarda ortaya çıkan bir hastalık olduğunu kaydeden Dr. Firdevs Seyfe Şen, “Bipolar bozukluğun dünya üstündeki yaygınlığının yüzde 1 ile yüzde 2 içinde olduğu ve yüzde 5’e kadar çıkabildiği öngörülmektedir. Dünya Sıhhat Örgütü’ne bakılırsa, en değerli toplum sıhhati meseleleri sıralamasında altıncı sıradadır. Zira süratle tedavi edilmezse potansiyel olarak bir fazlaca kayba yol açabilecek bir hastalıktır.” diye konuştu.

Duygusal ve davranışsal iniş çıkışlarla devam eden bir rahatsızlık

Bipolar bozukluğun bir duygudurum bozukluğu olduğunu söz eden Psikiyatri Uzmanı Dr. Firdevs Seyfe Şen, “Bipolar bozukluk, manik ve depresif olmak üzere iki uçlu bozukluğun yaşandığı bir hastalıktır. Taşkınlık (mani) ya da çökkünlük (depresyon) periyotlarıyla makul, duygusal ve davranışsal iniş çıkışlarla giden, orta devirlerde bireylerin olağan hallerine döndükleri, bir dahaleyici özellikte ve ömür uzunluğu süren bir psikiyatrik rahatsızlıktır.”dedi.

Psikiyatri Uzmanı Dr. Firdevs Seyfe Şen, hastalığın kişinin riskli davranışlar sergilemesine niye olarak bu riskli davranışlar sebebi ile kişinin alakalarına ve mesleğine ziyan verebileceği ikazında bulunarak bu niçinle süratli teşhis ve tedavinin fazlaca değerli olduğunu söylemiş oldu.

Depresif devirde intihar kanıları ortaya çıkabilir

Bipolar bozukluğun devirlerine ait bilgi veren Psikiyatri Uzmanı Dr. Firdevs Seyfe Şen, şunları söylemiş oldu:

Depresif devir: Çökkün, üzgün, ümitsiz, huzursuz hissetmek, besbelli güç eksikliği, yorgunluk, konsantrasyon kaybı ve unutkanlık, günlük faaliyetlere ilgi kaybı, aileden ve etraftan uzaklaşma, hiç bir şeyden zevk alamama, değersizlik duygusu, suçluluk ve ümitsizlik, karamsarlık, kendinden kuşku duyma, halüsinasyonlar, mantıksız kanılar, uyumakta zorluk yahut çok ahenge, intihar niyetleri ile kendisini ortaya koyar.

Manik yahut hipomanik periyot: Hastalar yaratıcılıklarının arttığını, işlerinin mükemmel gittiğini belirterek tedaviyi reddedebilirler. bu vakitte çok derecede enerjik hissetmek, daima heyecanlı hissetmek, fikir değişiminde süratlilik, optimistlik, odaklanmakta meseleler yaşamak, az uyumak, süratli konuşmak, cinsel istekte artış ya da uygunsuz cinsel davranışlar, çok sevinçli olmanın tam bilakis fazlaca süratli sinirlenebilme, huzursuzluk, kavgacılık, iştah sorunları, dikkatsizlik, bu belirtilere bağlı alkol ve uyuşturucu kullanma durumu ile kendisini ortaya koyar.

Hasta yakını kuvvetli olmak zorunda

Bipolar hastası ile yaşamanın hastalığı yaşamak kadar güç ve gerilimli olduğunu tabir eden Dr. Firdevs Seyfe Şen, “Hatta birtakım durumlarda bilhassa hastalığın faal devirlerinde hastayı ve hastalık sebebi ile yaptıklarını denetim etmek gerekliliği için hasta yakını olmak daha da zordur. Uçak seyahati sırasında oksijen maskesi anonslarını hatırlayın: ‘Küçük çocuğu olan anneler için evvel kendi maskenizi takın daha sonra bebeğinizin maskesini takın.’ Hasta yakınlarının kendi ilgi alanları ve hobilerine vakit ayırması, çeşitli takviye kümelerine üye olması ve dayanak almaları kıymetlidir. Kendilerini ayakta ve kuvvetli tutamazlarsa hastaya dayanak olmak fazlaca zorlaşabilir.” diye konuştu.

Bipolar bozukluğun bireye, yetiştiği bölgeye, aileye, taşıdığı genlere ve kültürel coğrafyaya bağlı olarak semptomlarda değişiklik gösterebildiğini kaydeden Dr. Firdevs Seyfe Şen, bu hastalara genel yargılarla değil, daha kişi özelinde bakarak yaklaşmanın değerli olduğunu tabir etti.

Aile, hasta, tabip iş birliğinde aksama olmamalı

Bipolar hastalarına yaklaşımda aile tavırlarının değerine işaret eden Dr. Firdevs Seyfe Şen, “Aile-hasta-doktor iş birliği, bipolar bozuklukta şayet olmazsa olmaz bir üçlüdür. Bunlardan birinde aksama olması, tedaviyi, hastanın düzgünlük halini ve ömür kalitesini fazlaca önemli manada aksatabilir.” ihtarında bulunarak tavsiyelerini şu biçimde sıraladı:

Ailenin hastalık devirlerini ve periyotlara ilişkin bulguları fazlaca âlâ tanıması ve değişiklik halinde tedavi takımı ile iş birliğine geçmesi gerekir.

Hastaya takviye olunmalı

Anlayışlı olun. Hastaya her şartta yanında ve takviye olduğunuzu hissettirmek değerlidir. Hastalığın seyri ve tedavi konusunda cesaretlendirici olmalısınız.

Sabırlı olmaya çalışın, tedaviden mucizeler beklemeyin. Vakte muhtaçlık olduğunu ve epey uzun mühlet denetim altında olması gerektiğini unutmamaya çalışın. Gerçekçi olmak ve beklentiyi hayli yükseltmemek her vakit hastanın lehinedir.

Hastalık periyodunda hastanın yaptıklarından hastayı sorumlu tutup eleştirmek, yargılamak hastaya ve tedaviye önemli ziyanlar verebilir.

Aile içi çatışma ve gerilim faktörlerinin mümkün olduğunca azaltılması değerlidir. Açık ve gerçekçi bir biçimde bağlantı kurmaya çalışın.

Atak periyotlarında hiç bir davranışı ve söylenenleri şahsi algılamayın. Unutmayın ki hastalık sebebi ile kendisinden hiç beklenmeyen davranışları sergileyebilirler. Tahammül sınırlarınızın epey zorlandığını hissediyorsanız ortaya ara koymaya çalışın. Mutlaka tartışmaktan kaçının.

Uykunun bozulması atak devirlerini hızlandırabilir!

Uyku ve iştah konusunda dikkatli olun ve yemesi için ve uyuması için teşvik edin. Uykunun bozulması atak devirlerini hızlandırabilir.

Bilginin olmadığı yerde cehalet ve dehşet ortaya çıkar. Bilmediğiniz şeyleri yönetemezsiniz.

Hastalık ve tedavi hakkında bilgi edinin. Tedavi takımı ile sıkı bir irtibatta olun ve her mevzuyu kesinlikle sorup öğrenmeye çalışın. Hastalık belirtileri konusunda her vakit alarm durumunda kalmaya çalışın.



Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı